EKOPRACOWNIA
Od początku roku szkolnego 2014/2015 trwają zajęcia w Ekopracowni tworzonej w ramach zadania:
„Utworzenie Ekopracowni w formie Laboratorium Ekobadawczego w Gimnazjum nr 2 w Zgierzu”
Wartość ogólna zadania: 42 105 PLN
Dofinansowanie ze środków WFOŚiGW w Łodzi: 40 000PLN
Czas realizacji projektu: VII- X 2014
Projekt obejmuje zaplanowanie i utworzenie szkolnej ekopracowni przez wyposażenie jej w nowoczesny sprzęt audiowizualny oraz różnorodne środki dydaktyczne a także stworzenie i wdrożenie programu edukacyjnego opartego na wykorzystaniu zasobów pracowni.
W zagospodarowaniu pracowni uwzględniono dwa główne założenia:
- zaawansowanie technologiczne (bardzo dobry sprzęt optyczny do obserwacji, nowoczesne multimedia, programy interaktywne)
oraz
- sprzyjający klimat płynący z obcowania z naturą (zieleń w systemie uprawy hydroponicznej, rośliny doniczkowe, fototapeta)
W centralnym punkcie pracowni zamieszczono nowoczesny zestaw interaktywny zintegrowany z komputerem, jest także mikroskop stereoskopowy i optyczny.
Ławki uczniowskie są 3-osobowe, ponieważ zespoły w tak nielicznym składzie doskonale współpracują
Na bocznej ścianie znajdują się trzy szafki, częściowo oszklone. Każda z trzech szaf jest zbiorem materiałów o różnej tematyce.
Pierwsza- „ Bliżej człowieka”- gromadzi modele narządów człowieka, oko, ucho, atlasy itp.)
Druga- „Bliżej botaniki” gromadzi modele, preparaty i „skarby przyrody”- naturalne zbiory roślinne (przygotowane przez uczniów zielniki, zebrane szyszki, mchy, porosty, glony itp.)
Trzecia- „Bliżej zoologii” gromadzi modele, okazy zatopione w pleksi, zebrane przez uczniów materiały o tematyce zwierzęcej np. muszle z różnych stron świata, gniazda ptaków, pióro czy skorupę jaja strusia itp.)
Czwarta szafa, stojąca na przeciwległej, w stosunku do tablicy ścianie, jest miejscem gromadzenia skarbów związanych z ekologią, ewolucjonizmem i genetyką.
Ta ściana jest częścią, która tworzy niepowtarzalny klimat, poprzez tło, w które wplatają się żywe rośliny. Tło stanowi fototapeta z pejzażem, a przed nią znajdą się kompozycje roślin w uprawie hydroponicznej.
Częścią żywą i atrakcyjną dla uczniów są rośliny owadożerne. W zestawie znajdują się: dzbanecznik, kapturnica, rosiczki i muchołówki. Każdy z oferowanych gatunków w tym zestawie łapie swoje ofiary w odmienny sposób:
-dzbanecznik – posiada liście zbudowane z dwóch części – blaszki liściowej przeprowadzającej fotosyntezę oraz części chwytnej – dzbanka, znajdującego się na końcu liścia. Złapane owady nie są w stanie uciec i topią się w jego wnętrzu a roślina w ten sposób pozyskuje z nich azot,
-muchołówka -jej pułapki zbudowane są z dwóch blaszek zakończonych charakterystycznymi „ząbkami”. Po wewnętrznej stronie każdej z nich znajdują się 3 włoski, reagujące na ruch ofiary szybkim zamykaniem. Muchołówka wabi ofiary nie tylko swoim ubarwieniem ale i nektarem produkowanym na obrzeżach pułapek.
-kapturnica- niezwykła roślina, której liście całe są przekształcone w pułapki w kształcie podłużnych kielichów, gdzie gromadzi się w woda deszczowa. Owad wabiony zapachem nektaru, produkowanym na obrzeżu, wpada do środka. Gładkie ścianki wnętrza kielicha uniemożliwiają ucieczkę
-rosiczka- liście tej owadożernej rośliny pokryte są ogromną ilością pręcików, na których produkowany jest bardzo lepki nektar, wabiący dodatkowo ofiary swoim zapachem. Wystarczy, że owad przyklei się do kilku kropel, to jego próba ucieczki i szybkie ruchy spowodują przyklejenie się kolejnych pręcików – wtedy nie ma już szans
Drugim punktem, stanowiącym atrakcję, będącym z pewnością Eko-innowacją jest mobilna, roślinna żywa ściana z automatycznym systemem nawadniania. System uprawy hydroponicznej pozwala na wprowadzanie zieleni dostosowanej do każdej przestrzeni w różnych konfiguracjach. Zazieleniony moduł nadaje nowego charakteru pracowni lekcyjnej, będąc jego ozdobą i przykuwając wzrok. System zawiera 60 indywidualnych kieszeni umożliwiających tworzenie kompozycji z roślin. Panel nawadniany jest z pojemnika znajdującego się u podstawy, wyposażony w automatyczny system nawadniania. Obieg zamknięty umożliwia w pełni wykorzystanie wody.
Zakupione zostały pomoce dydaktyczne związane bezpośrednio z edukacją ekologiczną:
- sprzęt optyczny (mikroskopy optyczne, mikroskopy stereoskopowe)
- preparaty biologiczne (preparaty mikroskopowe w zestawach, preparaty zatapiane w tworzywie, preparaty makroskopowe suche, gabloty)
- modele (np. oka, serca, zęba, nerki, krtani, układu krążenia)
- filmy o tematyce przyrodniczej i ekologicznej;
- programy multimedialne;
- plansze i zestawy interaktywne
- mapy, plansze ścienne, symulatory m.in. obiegu wody w przyrodzie, zestawy doświadczalne;
- książki i albumy.
- bogata w gatunki roślinne uprawa hydroponiczna
Główne cele programu edukacyjnego realizowanego w ramach zadania to:
kształtowanie wrażliwości na problemy środowiska i poczucia odpowiedzialności za otaczające nas środowisko;
- dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku oraz ich wartościowanie
- kształtowanie umiejętności kluczowych dotyczących rozumowania, wykorzystywania wiedzy w praktyce oraz korzystania z informacji
- kształtowanie postawy badacza
- rozwijanie zainteresowań uczniów tematyką przyrodniczą
- dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku
- wartościowanie działań człowieka w środowisku przyrodniczym
- poszerzanie zainteresowań biologicznych, ekologicznych i medycznych uczniów
- kształtowanie szacunku i podziwu dla otaczającej przyrody oraz wrażliwości na problemy środowiska
- kształtowanie umiejętności kluczowych dotyczących rozumowania, wykorzystywania wiedzy w praktyce oraz korzystania z informacji
- wymuszenie innego sposobu postrzegania biologii: nie tylko jako przedmiotu wymagającego wyłącznie pamięciowego opanowania informacji i terminów, ale jako wiedzy użytecznej w rozwiązywaniu problemów życia codziennego
- postrzeganie organizmu człowieka jako integralnej całości, kształtowanie szacunku do własnego ciała
- pobudzanie kreatywności i możliwości twórczych młodzieży
- kształtowanie umiejętności przedstawienia prezentacji swoich dokonań, wyników badań, efektów prowadzonego projektu
- przewidywaniu i ocenie pewnych następstw obserwowanych zjawisk przyrodniczych i czynów człowieka
- kształtowaniu emocjonalnego stosunku do określonych zjawisk i obiektów w środowisku człowieka,
- wiedza z zakresu budowy, warunków życia roślin i zwierząt oraz różnorodnych zjawisk przyrody nieożywionej,
- umiejętność przekazywania nabytych wiadomości i wyrażania uczuć w różnorodnych formach ekspresji,
- zdolność oceny niewłaściwego zachowania się innych wobec przyrody i sposobów reagowania na nie,
- właściwe zrozumienie, że przyroda jest dla człowieka użyteczna i należy ją szanować,
- gruntowanie wiadomości, że niektóre gatunki roślin i zwierząt oraz obiekty przyrody nieożywionej są rzadkością i dlatego należy je chronić i opiekować się nimi.
Program obejmuje zagadnienia będące rozszerzeniem realizowanej na lekcjach podstawy programowej.
Jest to program, w którym głównym założeniem jest pokierowanie rozwojem, zainteresowanego tematyką przyrodniczą ucznia, tak by mógł on stawiać pytania, prowadzić dyskusję, ale przede wszystkim obserwować, dotknąć, planować i wykonywać doświadczenia, badać interesujące go zjawiska i szukać odpowiedzi.
Wychodząc naprzeciw zgłaszającej się na zajęcia koła biologicznego i ekologicznego młodzieży szczególny nacisk położony został na:
- doświadczalne poznawanie zjawisk ekologicznych i biologicznych
- rozbudzanie ciekawości świata i wzmacnianie zainteresowań poprzez kształtowanie postawy badacza
- zagadnienia, które umożliwiają zrozumienie istoty zachodzących zmian anatomicznych i fizjologicznych organizmu człowieka
- najistotniejsze hipotezy i teorie naukowe dotyczące istoty zjawisk i rozwoju świata organicznego, które mogą być przydatne w krystalizowaniu poglądów na rzeczywistość
- miejsce człowieka w przyrodzie, jego szczególną pozycję w stosunku do innych organizmów wchodzących w skład biosfery
- obowiązki człowieka wobec przyrody, ochrona jej naturalnych zasobów
Jednym z elementów tego programu jest człowiek w kontekście funkcjonowania w środowisku. Innowacyjność takiego podejścia polega na łączeniu bloków tematycznych w taki sposób , aby ukazać ścisłe powiązania jakie występujące we wzajemnej relacji: człowiek- środowisko.
Warunki realizacji programu opracowanego w ramach zadania:
Program opiera się na treściach zawartych w podstawie programowej z biologii w gimnazjum, ze szczególnym naciskiem na doświadczalne i badawcze formy przekazywanych i rozszerzanych treści
- zajęcia Koła Eko-Biologicznego odbywają się w wymiarze dwóch godzin tygodniowo
- program obejmuje uczniów z klas I-III gimnazjum,
- Pracownia jest wykorzystywana w ciągu tygodnia także do prowadzenia: zajęć z biologii w klasie I, II i III, zgodnie z podstawą programową dla tego przedmiotu na tym poziomie edukacyjnym
